Participatie en Maatschappelijke Ondersteuning

Het aantal jongeren dat jeugdzorg ontvangt is de afgelopen jaren toegenomen. Hierbij is in een eerder stadium passende zorg toegekend waarbij de verwachting zou zijn dat hiermee een beroep op zwaardere specialistische zorg op termijn voorkomen zou kunnen worden. Helaas zien we deze beweging nog niet in de kosten.

Het totaal aantal jeugdigen in de jeugdzorg blijft redelijk stabiel, maar de behandelingen worden langer en complexer, met name bij behandeling en begeleiding nemen de aantallen toe. In Arnhem maakt 10,8% van de jongeren gebruik van (specialistische) jeugdzorg (gegevens over 1e helft 2019, CBS). De verwachte verschuiving van complexe zorg naar lichte zorg dichtbij is nog niet zichtbaar. De wijkteams zijn slechts ten dele verantwoordelijk voor doorverwijzing naar zorg; in 2019 wezen zij 46% van de zorg door. Dit is wel gestegen ten opzichte van 2018; toen was dit 43%. De overige verwijzingen verlopen via huisartsen, kinder- en jeugdartsen en de jeugdbescherming.

Er worden veel kwetsbare Arnhemmers (bijna 20% van de Arnhemmers is in beeld bij het Sociaal wijkteam) bereikt en uit het Inwonerservaringsonderzoek blijkt dat Arnhemmers over het algemeen tevreden zijn over de geboden zorg. Tegelijkertijd slagen we er  nog onvoldoende in om kwetsbare Arnhemmers zelfredzamer te maken en daarbij passende zorg, in de eigen buurt in te zetten. Hiertoe is in de Perspectiefnota een pakket aan maatregelen voorgesteld om deze gewenste transformatie van zorg te versnellen.

Steeds meer inwoners komen in beeld bij de Sociale wijkteams. In de afgelopen jaren is het aandeel Arnhemse inwoners dat in beeld is bij de sociale wijkteams opgelopen naar zo'n 20%. Het aandeel Wmo-cliënten dat positieve effecten ondervindt van de ondersteuning op zijn of haar leven, is toegenomen. Zo geeft 80% aan beter de dingen te kunnen doen die hij of zij wil en kan 83% zich beter redden. Daarnaast ontstaat er voor 77% van de Wmo-cliënten een betere kwaliteit van leven door de ingezette ondersteuning.
Tegelijkertijd zijn de zorguitgaven snel gestegen en is het noodzakelijk om meer grip te krijgen op de uitgaven in het zorgdomein. Het is dus van belang om scherper te sturen op wat onder zorg op maat, zo licht mogelijk en dichtbij verstaan wordt. Daarbij moeten de bewegingen van verblijfszorg naar ambulante zorg en het meer/beter benutten van algemene voorzieningen in de wijk en het eigen sociale netwerk verder gestimuleerd worden. Juist ook om inwoners zoveel mogelijk te ondersteunen in de eigen woon- en leefomgeving en zoveel mogelijk regie te geven over hun eigen leven.

In Turap 2 is alleen over afwijkingen gerapporteerd.  De status van dit prestatiedoel was op dat moment 'op koers'.

Het aantal inwoners dat actief deelneemt aan de maatschappij middels Activerend Werk is gestegen ten opzichte van 2018. De stijging wordt (deels) verklaard doordat Activerend Werk sinds mei 2018 in toenemende mate wordt geïndiceerd in combinatie met Beschermd Wonen. Uit een eerste onderzoek is gebleken dat inwoners niet alleen actief deelnemen maar dat er ook sprake is van ontwikkeling, zowel persoonlijk als op de participatieladder.

Het aantal toewijzingen voor doelgroepenvervoer is de afgelopen jaren gestegen. Op dit moment wordt gewerkt aan duidelijke kaders en richtlijnen om te zorgen dat alleen Arnhemmers die afhankelijk zijn voor doelgroepenvervoer, hiervoor in aanmerking komen. Daarnaast wordt gewerkt aan het beter zichtbaar maken van de voorliggende voorzieningen om passende alternatieven te kunnen bieden.

Er wordt steeds meer gebruik gemaakt van de bijeenkomsten van de OV-ambassadeurs en het vrijwilligersvervoer via Automaatje. Gegevens over meer gebruik van OV door de doelgroep is niet inzichtelijk.  
Ook in 2019 zien we dat het gebruik van vraagafhankelijk vervoer nog steeds een stijging kent, dit is regionaal ook het geval. Het aantal gebruikers van vervoer naar (groeps)begeleiding volwassenen en jeugd en naar scholen (leerlingenvervoer) blijft eveneens stijgen. Daarmee zien we ook een stijging in de kosten.

In Turap 2 is alleen over afwijkingen gerapporteerd.  De status van dit prestatiedoel was op dat moment 'op koers'.

Corporaties en gemeente hebben woonafspraken. Er zijn jaarlijks 120 sociale huurwoningen beschikbaar voor doorstroom uit beschermd wonen, maatschappelijke opvang en intramurale jeugdvoorzieningen. Voor een aantal doelgroepen is het nog steeds lastig aan een woning te komen, ook omdat ze niet voor bovengenoemde woningen in aanmerking komen.

Veel jongeren melden zich met een woonvraag, instellingszorg is niet nodig in die gevallen. Zelfstandige woningen zijn nog niet passend, omdat deze jongeren nog een of andere vorm van (woon)begeleiding nodig hebben. We onderzoeken hoe we binnen de woonafspraken meer jongeren uit de instelling kunnen laten uitstromen naar geschikte woningen (dat wil zeggen woonvormen met begeleiding).  

Er zijn jaarlijks 120 sociale huurwoningen beschikbaar voor doorstroom uit beschermd wonen, maatschappelijke opvang en intramurale jeugdvoorzieningen.

In Turap 2 is alleen over afwijkingen gerapporteerd.  De status van dit prestatiedoel was op dat moment 'op koers'.

We zien een afname in het gebruik van intramurale zorg en de woonafspraken voorzien (tot op heden) in voldoende uitstroommogelijkheden.

In Turap 2 is alleen over afwijkingen gerapporteerd.  De status van dit prestatiedoel was op dat moment 'op koers'.

Er zijn twee werkgroepen met onder andere woningcorporaties actief geweest rondom het thema levensloopgeschikte woningen en woningaanpassingen. De opbrengsten hiervan worden in 2020 verwacht.

In Turap 2 is alleen over afwijkingen gerapporteerd.  De status van dit prestatiedoel was op dat moment 'op koers'.

Kansrijk Opgroeien - de wijkinitiatieven en voorzieningen voor kinderen die in armoede opgroeien zijn verder ontwikkeld. In de meeste gebieden zijn in bepaalde wijken voor de kinderen van de basisschool naschoolse activiteiten gerealiseerd. Met de deelnemende partijen zijn meerjarige afspraken gemaakt met betrekking tot de uitvoering van de naschoolse activiteiten. De GelrePas is toegankelijk voor gezinnen met kinderen tot 130% van de bijstandsnorm.

In Turap 2 is alleen over afwijkingen gerapporteerd.  De status van dit prestatiedoel was op dat moment 'op koers'.

Het gebruik van de diverse armoederegelingen is groter dan begroot. Tegelijkertijd weten we dat niet alle Arnhemmers die het nodig hebben ook gebruik maken van de regelingen.

De GelrePas is toegankelijk voor gezinnen met kinderen tot 130% van de bijstandsnorm. De nieuwe aanbesteding Collectieve ziektekostenverzekering is afgerond. De herijking van het armoedebeleid is in gang gezet.

In de afgelopen periode hebben minder inwoners met schulden een beroep gedaan op schulddienstverlening. Op basis van landelijke cijfers gaan we ervan uit dat het aantal inwoners met schulden niet is gedaald. Daarom benaderen we de potentiële groep inwoners met schulden pro-actiever (onder andere door Vroeg Eropaf en de campagne 'Kom uit je Schuld'). Tevens maken we de schulddienstverlening beter toegankelijk.

Ook in 2019 is geconstateerd dat het bereiken van inwoners met problematische schulden verbeterd kan worden. Daarom is een nieuwe schulddienstverlening voorbereid en is ingezet op meer preventie. Per 1 januari 2020 gaat een verbeterde dienstverlening voor inwoners van start. In 2019 is geanalyseerd welke dienstverlening aan ondernemers wordt aangeboden en wat de verbeterpunten hierbij zijn. Begin 2020 heeft het college besloten om een pilot uit te voeren om ervaringen op te doen met het bieden van hulp aan ondernemers met financiële vragen en/of schulden.

Veel jongeren worden, ook in Arnhem, beperkt in het werken aan hun toekomst doordat zij schulden hebben. Om deze reden zijn we gestart met het Jongerenperspectieffonds (JPF). Het blijkt moeilijk om jongeren die hiervoor in aanmerking komen te vinden en bereiken. Daarom verbeteren we de toegang en vergroten we de bekendheid. Dit doen we onder andere in samenwerking met Sociale wijkteams, Dullertsstichting en onderwijs (met name Rijn IJssel).

In 2019 zijn gesprekken gevoerd met jongeren om na te gaan welke hulp zij wensen bij financiële problemen. De aanbevelingen die hieruit zijn voortgekomen worden in 2020 verwerkt in een nieuw preventiebeleid. De praktijk van het Jongeren Perspectief Fonds is geëvalueerd. Naar aanleiding van de aanbevelingen zijn nieuwe werkafspraken gemaakt. Ook is er een samenwerkingsplan opgesteld met het Rijn IJssel college, Opr€cht, Plangroep en de Sociale wijkteams.  

In Turap 2 is alleen over afwijkingen gerapporteerd.  De status van dit prestatiedoel was op dat moment 'op koers'.

De voorbereiding van een nieuwe armoedeaanpak in gang is gezet. Hierin wordt de relatie met werk nog explicieter gelegd. De aanpak wordt uitgewerkt in 2020.

In Turap 2 is alleen over afwijkingen gerapporteerd.  De status van dit prestatiedoel was op dat moment 'op koers'.

Op de website van de gemeente is in 2019 een meldpunt ingericht voor het melden van woonoverlast. Hierbij is ook aandacht voor zorggerelateerde woonoverlast.

In Turap 2 is alleen over afwijkingen gerapporteerd.  De status van dit prestatiedoel was op dat moment 'op koers'.

In 2019 zijn om burgerparticipatie te stimuleren de regeling burgerkracht en de wijkinitiatievenregeling uitgevoerd. De Teams Leefomgeving zijn meestal betrokken bij het ondersteunen van aanvragen. In 2020 wordt de regeling burgerkracht geëvalueerd.

In Turap 2 is alleen over afwijkingen gerapporteerd.  De status van dit prestatiedoel was op dat moment 'op koers'.

In 2019 is een akkoord gesloten tussen samenwerkende partijen op het terrein van mantelzorg. Daarbij is mantelzorg een belangrijke vorm van (informele) zorg. Mantelzorg is vaak verbonden aan iedere zorgvraag. Dat vraagt om erkenning en aandacht voor de positie, inzet en kwetsbaarheid van de mantelzorger en een benadering op maat. Waardering voor mantelzorgers krijgt vormen via het mantelzorgcompliment.

Het Arnhems Mantelzorg Akkoord wordt elke 2 jaar geëvalueerd en naar bevind van zaken aangepast. De evaluatie over 2019 komt in het voorjaar 2020 naar de raad

Er is veel geïnvesteerd in diverse wijkprojecten. Bijzondere aandacht voor nieuwe vormen van bewonersondersteuning (gefinancierd vanuit de teams Leefomgeving budgetten).
Er is meer samenwerking tussen grotere stedelijke partners en de teams Leefomgeving en de Sociale wijkteams (voorbeeld Malburgen en Geitenkamp).
Er is een betere aansluiting van bestaande welzijnsvoorzieningen / algemene voorziening op de zorg.

In Turap 2 is alleen over afwijkingen gerapporteerd.  De status van dit prestatiedoel was op dat moment 'op koers'.

In 2019 is in een goedbezochte bijeenkomst georganiseerd rondom het thema eenzaamheid. Op basis van de input uit de gesprekken is een uitvoeringsagenda eenzaamheid opgesteld. Hiermee is ook uitvoering gegeven aan de motie van de raad.
Arnhem heeft zich afgelopen jaar aangesloten bij het landelijk pact Een tegen Eenzaamheid. In het najaar zijn in verschillende  wijken ontmoetingen georganiseerd rondom het thema eenzaamheid.

In Turap 2 is alleen over afwijkingen gerapporteerd.  De status van dit prestatiedoel was op dat moment 'op koers'.

Voorafgaand aan uitstroom uit de opvang wordt met betrokkene een plan gemaakt dat het toekomstperspectief op alle leefgebieden bestrijkt. Per leefgebied wordt bekeken of in het nazorgtraject begeleiding nodig is en zo ja, in welke vorm en voor welke periode. De partners in de keten werken hierin steeds nauwer samen.