Grondexploitatie
Hiervoor is beschreven hoe het jaarresultaat grondbedrijf per ultimo 2019 is opgebouwd. Hierin zijn voor alle projecten de laatste (financiële) effecten meegenomen. Echter zegt dit nog niets over de totale omvang van alle investeringen en opbrengsten en de risico’s die daarbij voor de toekomst aanwezig zijn. Deze paragraaf gaat eerst in op de totalen van de grondexploitatie en de effecten daarvan op het weerstandsvermogen voor het grondbedrijf.
Grondexploitaties in voorbereiding / strategisch bezit
Dit zijn locaties waar nog geen (financiële) ontwikkelkaders voor zijn vastgesteld. Per ultimo 2019 bedroeg de totale boekwaarde van het strategisch bezit € 15,2 miljoen, ten opzichte van € 16,1 miljoen in 2018. Deze daling is een resultante van een tweetal vastgestelde grondexploitaties, Lorentz Lyceum en Coehoorn, waar strategisch vastgoed in is opgenomen. Daarnaast hebben er ook twee aankopen plaatsgevonden, namelijk in het Korenkwartier (Varkensstraat) en de een ligplaats in de Nieuwe Haven. De boekwaarde bestaat uit de volgende elementen:
Voor een bedrag van circa € 4,1 miljoen betreft het bebouwde gronden. Deze panden (inclusief ondergrond) zijn in 2019 jaar opnieuw getaxeerd op basis van de huidige bestemming. Hieruit volgt dat de boekwaarden onder de getaxeerde waarden liggen en er dus geen (extra) afwaardering hoeft plaats te vinden. De panden zijn aangekocht met het oog op mogelijke toekomstige ontwikkelingen, maar worden in principe verkocht als inzichten daarover veranderen.
Naast de gebouwen heeft de gemeente ook nog voor circa € 11,1 miljoen aan onbebouwde terreinen als strategisch bezit. Ook deze gronden zijn getaxeerd in 2019. Hieruit volgt dat voor één locatie (Oostlocatie, nabij station Arnhem-Zuid) een afwaardering moet plaatsvinden omdat de huidige boekwaarde hoger is dan de waarde op basis van de huidige bestemming. Deze gronden hebben, na afboeking, een boekwaarde van gemiddeld € 18,- per m2.
Vastgestelde grondexploitaties
In de onderstaande tabel is het totaal van alle grondexploitaties weergegeven. In 2019 zijn er twee grondexploitaties geopend. Totaal bedraagt de boekwaarde circa € 117 miljoen (in 2018 € 116 miljoen). De reden voor het stijgen van de boekwaarde is dat de winstneming als een 'kostenpost' in de grondexploitatie wordt opgenomen. Zonder de winstneming zou de boekwaarde van de grondexploitaties zijn gedaald. Hierbij is geen rekening gehouden met de reeds getroffen voorzieningen voor diverse projecten in het grondbedrijf ter grootte van circa € 63 miljoen. Daarnaast moeten er nog voor circa € 72 miljoen aan investeringen plaatsvinden (in 2018 € 81 miljoen) en voor circa € 139 miljoen aan totale opbrengsten (in 2018 € 156 miljoen) gerealiseerd worden. De totale winstpotentie, oftewel het ingeschatte eindresultaat van de projecten, per 1-1-2020 bedraagt voor de grondexploitaties nog circa € 11 miljoen.
Vastgestelde grondexploitaties | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Bedragen x € 1.000.000 | ||||||
Boekwaarde | Nog te realiseren | Totaal | ||||
Kosten | ||||||
Verwervingen | 214 | 2 | 216 | |||
Civiele kosten | 160 | 46 | 206 | |||
Overige kosten | 58 | 5 | 63 | |||
Plankosten en VTU | 124 | 19 | 143 | |||
Totaal kosten | 556 | 72 | 628 | |||
Opbrengsten | ||||||
Grondopbrengsten | 332 | 135 | 467 | |||
Subsidies / bijdragen | 155 | 4 | 159 | |||
Totaal opbrengsten | 487 | 139 | 626 | |||
Rente / Kosten- en opbrengstenstijging | 49 | 5 | 54 | |||
Resultaat (op eindwaarde) | -118 | -55 | ||||
Resultaat op cw per 01-01-2020 | -52 | |||||
Reeds getroffen voorziening per 1-1-2020 | 63 | |||||
Winstpotentie cw per 01-01-2020 | 11 |
Onderstaande grafieken geven het programma aan van woningbouw en niet-woningbouw die opgenomen is in de vastgestelde grondexploitaties.
Voor de korte termijn zijn op verschillende plekken in de stad nog enkele woningbouwontwikkelingen. Voor de langere termijn heeft de gemeente, buiten Schuytgraaf, geen eigen woningbouwontwikkelingen in de pijplijn.
Uitgifteplan woningbouw per project
Aantal woningen per jaar
Voor bedrijven, kantoren en ander commercieel programma geldt ook dat na 2022, met uitzondering van uitgifte voor bedrijven op Oude Veerweg, er verder geen gemeentelijke gronden meer beschikbaar zijn in de huidige projecten.
Uitgifteplanning niet-woningbouw per project
Aantal m² per jaar
Ontwikkeling bestemmingsreserves grondbedrijf | |||
---|---|---|---|
Bedragen x € 1.000 | Saldo per | Saldo per | |
31-12-2018 | 31-12-2019 | ||
Bestemmingreserve grondexploitaties | 5.368 | 12.562 | |
Bestemmingreserve voorstudies | 0 | 283 | |
Bestemmingreserve strategische posities | 1.500 | 1.500 | |
Totaal bestemmingsreserves grondbedrijf | 6.868 | 14.345 |
In bovenstaande tabel staat aangegeven hoe de verschillende bestemmingsreserves zich over het afgelopen jaar hebben ontwikkeld. De bestemmingsreserve grondexploitaties is dit jaar opgehoogd van € 5,4 miljoen naar € 12,6 miljoen. Deze verhoging komt voort uit een gewijzigde risicoberekening die voortkomen uit de aangepaste BBV-spelregels en die leiden tot een hogere benodigde weerstandscapaciteit voor het grondbedrijf. Dit wordt nader toegelicht onder 'Weerstandsvermogen'.
De totale hoogte van de bestemmingsreserve in de FJP 2019 wordt dus bepaald door de weerstandscapaciteit voor het grondbedrijf plus een marge van 10%. De jaarlijkse maximale bestemmingsreserve grondexploitaties kan hiermee dus fluctueren, afhankelijk van de risico's binnen het grondbedrijf.
De gemaakte voorstudie kosten ten behoeve van de ontwikkelingen Lorentz en Coehoorn (vastgestelde grondexploitaties) zijn in 2019 weer teruggevloeid naar de bestemmingsreserve Voorstudies. Hierdoor bedraagt het saldo van de bestemmingsreserve voorstudies € 283.000. De bestemmingsreserve Strategische posities is maximaal gevuld, conform het beleid en kent in 2019 geen mutaties.
In onderstaande tabel is de begroting van het Grondbedrijf voor 2019 weergegeven. Hier werd reeds rekening gehouden met een positief resultaat voor het Grondbedrijf van circa € 1,67 miljoen.
Grondexploitatie en begroting 2019 | ||
---|---|---|
Bedragen x € 1.000 | ||
Totaal begroot resultaat grondexploitatie (incl erfpacht) | 1.673 | V |
Totaal werkelijk jaarresultaat Grondbedrijf | 11.828 | V |
Afwijking werkelijk resultaat t.o.v. begroting | 10.155 | V |
In begroting reeds geraamde dotatie aan BR grex | 971 | V |
Totaal te bestemmen resultaat | 11.126 | V |
Het verschil tussen het werkelijke resultaat Grondbedrijf (€ 11,83 miljoen) en de begroting is circa € 10,16 miljoen. In het totale begrote bedrag van € 1,67 miljoen was al € 0,97 miljoen bestemd (een begrote winstuitname) voor het grondexploitatieresultaat. Daarmee komt het totale bedrag om te bestemmen naar de diverse reserves uit op € 11,13 miljoen.